انواع کمپرسور
انوع گوناگونی از کمپرسور وجود دارد که در ابتدا ممکن است افراد را سردرگم کند. بنابراین دسته‌بندی‌های مختلفی برای گروه‌بندی کمپرسورها ارائه شده‌اند که می‌تواند در انتخاب درست به کار آیند. به طور کلی کمپرسورها را با ویژگی‌های زیر دسته‌بندی می‌کنند:
• سرعت (سرعت ثابت یا سرعت متغییر)
• تعداد مراحل کار (تک مرحله‌ای، دو مرحله‌ای و چند مرحله‌ای)
• سیستم قدرت
• ساختار (باز، سمی هرمتیک و هرمتیک)
• سیستم خنک‌سازی کمپر سور (هوا، آب و روغن)
• روش‌های روانکاری کمپر سور
با این حال موارد بالا برای دسته بندی کامل کمپرسورها کافی نیستند. به طور معمول کاربردی‌ترین دسته بندی برای کمپرسور، به نحوه کار آن‌ها برمی‌گردد. برای افزایش فشار یک سیال می‌توان از دو روش استفاده کرد: کاهش حجم و یا افزایش سرعت. کمپرسورهایی که از روش اول استفاده می‌کنند را کمپرسورهای جابه‌جایی مثبت (Positive displacement) و کمپرسورهایی که سرعت سیال را افزایش می‌دهند را کمپرسورهای دینامیک (Dynamic) می‌نامند.
شکل زیر دسته بندی بر اساس تئوری عملکرد انواع کمپرسور پرکاربرد در تهویه مطبوع و تبرید را به طور ساده به نمایش می‌گذارد.
آشنایی با کمپرسور اسکرال دانفوس
کمپرسور اسکرال
کمپر سور اسکرال دارای تکنولوژی جدید‌تری نسبت به دیگر کمپرسورهای این لیست هستند. در داخل این فشرده‌ساز، یک حلزونی ثابت قرار دارد که به آن اسکرال گفته می‌شود. در کنار این اسکرال، حلزونی دیگری نیز وجود دارد که حول آن می‌چرخد. در حین چرخیدن حلزونی دوم، ماده مبرد به سمت مرکز حرکت می‌کند و فشرده می‌شود. به دلیل اینکه کمپرسورهای اسکرال قطعات متحرک زیادی ندارند، به سرعت در حال محبوب شدن هستند؛ چراکه با کمتر بودن قطعات متحرک، احتمال خرابی کمپر سور نیز کمتر می‌شود.
این کمپرسور از یک جفت روتور پیچیشی تشکیل می‌شود که ماده مبرد در بین این دو قرار می‌گیرد و فشرده می‌شود. کمپر سور اسکرو توانایی این را دارد که برای مقادیر کم گاز نیز فشارهای بالایی تولید کنند. کمپر سورهای پیچشی به طور معمول مصرف انرژی کمتری نسبت به کمپر سور پیستونی دارند و می‌توانند به طور مداوم کار کنند.
دامنه استفاده از کمپرسور پیستونی بسیار گسترده است و برای کاربردهای مختلفی از آن‌ها استفاده می‌شود. در این کمپر سور همانند موتور ماشین از پیستون و سیلندر استفاده می‌شود. حرکت رفت و برگشتی پیستون که توسط یک عامل متحرک خارجی ایجاد می‌شود، ماده مبرد را فشرده می‌سازد. این کمپرسورهای می‌توانند یک یا چند سیلندر داشته باشند.
کمپرسورهای پیستونی نیز خود به سه دسته هرمتیک، سمی هرمتیک و باز تقسیم بندی می‌شوند .
کمپرسور روتاری
کمپرسور روتاری معمولا کوچک و کم سر و صدا هستند و بنابراین در مکان‌هایی که نیاز به کم بودن سر و صدا باشد، استفاده می‌شوند. انوع گوناگونی از کمپرسور روتاری وجود دارد ولی اساس عملکرد آن‌ها یکسان است. در کمپرسور روتاری از یک شفت در میانه آن‌ها استفاده می‌شود که بر روی این شفت پره‌های زیادی قرار دارد. با ورود گاز به محفظه کمپرسور و حرکت پره‌ها، ماده مبرد فشرده می‌شود. در نوع دیگری از کمپرسور روتاری، پره روی شفت قرار ندارد و بر روی محفظه کمپرسور قرار می‌گیرد.
کمپرسور محوری
این دسته از کمپر سور معمولا در سیستم‌های تبرید استفاده نمی‌شوند اما کارکرد گسترده‌ای در موتورهای جت دارند. در بیش‌تر هواپیماهای جنگنده و مسافری جدید، از موتورهای جت (موتورهای توربینی) استفاده می‌شود. اگرچه این موتورها انواع گوناگونی دارند، اما ساختار کلی آن‌ها یکسان است و در آن‌ها از یک کمپر سور برای افزایش فشار گاز ورودی استفاده می‌شود. این کمپر سور معمولا یا از نوع کمپرسورهای گریز از مرکز (سانتریفیوژی) است یا از نوع کمپرسورهای محوری.
جدول زیر مشخصات و ویژگی‌های انواع کمپر سور را با هم مقایسه نموده است.
کمپرسور گریز از مرکز
در کمپر سور گریز از مرکز از دو دمنده یا پروانه استفاده می‌شود که می‌توانند حجم زیادی از گاز را فشرده کنند. این کمپرسورها جزو دسته کمپرسورهای دینامیکی محسوب می‌شوند چراکه اساس کار آن‌ها، تغییر انرژی جنبشی گاز است. سپس با استفاده از یک دیفیوزر، این انرژی جنبشی به فشار استاتیکی یا انرژی پتانسیل تبدیل می‌شود.
