مقالات تخصصصی حرارتی و برودتی

سیکل تراکمی تبرید سردخانه

سیکل تراکمی تبرید سردخانه

سیکل تراکمی تبرید سردخانه اساس تمامی سیستمهای تبرید مکانیکی گردش مبرد در یک سیکل بسته است که مبرد در طول این سیکل چهار فرایند اصلی تراکم، تقطیر، انبساط و تبخیر را طی کرده تا هدف اصلی تبرید که انتقال حرارت از یک محیط گرم به محیط سرد را انجام دهد. این سیکل در تمامی کاربرد‌های تبرید مثل تهویه‌مطبوع، سردخانه و تبرید خانگی (یخچال و فریزر) وجود دارد.

امروزه از کاربرد‌های اصلی تبرید استفاده در سردخانه‌ها برای نگهداری و انتقال مواد‌غذایی می‌توان اشاره کرد که در ادامه به وسیله انیمیشن ذیل به توضیح مراحل سیکل می پردازیم.

مرحله تراکم

سیکل تبرید سردخانه از ورودی اواپراتور که در آن فشار مبرد بهوسیله شیر انبساط کاهش پیدا کرده، شروع میشود. ما در این نقطه از سیکل تبرید مایعی سردی در اختیار داریم که منبسط شده و در نتیجه دمای آن کاهش مییابد.

گاز در لوله های اواپراتور در جریان است و با توجه به اینکه اواپراتور داخل سردخانه قرار دارد به کمک فن آن هوای سردخانه با مبرد تبادل حرارت خواهد داشت. در قسمت بعدی سیکل تبرید از طریق لوله مکش این گاز به داخل آکومولاتور (مایعشکن) به وسیله کمپرسور انتقال داده میشود.

کمپرسور با تراکم گاز باعث افزایش فشار و همچنین افزایش دمای آن شده و این گاز از طریق لوله رانش وارد کندانسور میشود . در سیکل تبرید به خصوص در کاربردهای سردخانه ای قبل از کمپرسور آکومولاتور قرار میدهند تا با استفاده از این مخزن از ورود مایع به کمپرسور و آسیبهای حاصل از آن جلوگیری شود. این وضعیت مخصوصا زمانی رخ میدهد که سردخانه با ظرفیت کامل کار نمیکند و تمامی مبرد داخل اواپراتور تبخیر نمیشود، و یا هنگامیکه کمپرسور به طور مرتب خاموش و روشن میشود.

البته میتوان در طراحی سیکلهای تبرید، بخار اشباع داخل اواپراتور را با گرفتن مقداری گرما در انتهای اواپراتور یا توسط یک مبدل جداگانه وارد فاز سوپرهیت (مافوق گرم) کرد تا علاوه بر جلوگیری از ورود مایع به داخل کمپرسور راندمان سیکل تبرید سردخانه را افزایش دهد.

کندانسینگ

قدم بعدی در سیکل تبرید سردخانه مرحله کندانس یا تقطیر است. کندانسور در محیط بیرون از سردخانه و معمولا به همراه کمپرسور که به آن واحد تقطیر(کندانسینگ یونیت) گفته میشود نصب شده و به کمک فن کندانسور با عبور هوای آزاد از روی گاز داغی که در مرحله قبلی سیکل ایجاد شده موجب خنک شدن تا دمای تقطیر آن شده و مبرد را وارد فاز مایع میکند. در برخی از سیکلهای  تراکمی تبرید سردخانه، مخزنی بعد از کندانسور قرار میگیرد که به آن رسیور یا مخزن ذخیره مبرد گفته میشود . هدف اصلی از این مخزن، ذخیره مبرد سیستم در آن (مثلا در هنگام تعمیر سیستم تبرید سردخانه) و همچنین مکانی برای جای دادن مبرد اضافی در سیستم که ممکن است در اثر تغییر شرایط کارکرد سیکل به وجود آید (مثل باز و بسته شدن شیر انبساط در اثر تغییر بار در سردخانه).

البته با نصب رسیور جرم مبرد مورد نیاز در سیکل تبرید افزایش مییابد و این باعث افزایش هزینه و همچنین پیچیدگی سیکل سردخانه میشود. از دیگر قطعات به کار رفته در سیستمهای تبرید استفاده از شیر دستی یا برقی در خط مایع است که برای باز وبسته کردن جریان مبرد و خاموش و روشن شدن سیستم سردخانه بهکار میرود. یکی از کاربردهای مهم شیر برقی به همراه ترموستات و کنترل فشار پایین برای انجام فرآیند پمپ داون است.

برای افزایش راندمان سیکل تبرید از ارتباط خط مکش و خط مایع در یک مبدل جداگانه میتوان استفاده کرد . از مزایای دیگر مبدل مایع-مکش ورود مبرد در حالت مادون سرد و نه اشباع به شیر انبساط است که تاثیر به سزایی در کارکرد دقیق آن در سردخانه ها دارد.

زمان انجماد محصولات در تونل انجماد

تونل انجماد

به فضایی گفته میشود که در آن یک محصول به دمای خاص تعیین شده و در زمان استاندارد معین شده برسد که خاصیت اصلی مواد در آن حفظ شود.
-دمای تونل انجماد از ۳۰- تا ۴۰- سانتیگراد می باشد.

-مبنای محاسبه تونل بر مبنای نوع محصول . مقدار بار ورودی و زمان انجماد محاسبه میگردد.

زمان انجماد کمتر یعنی کیفیت بالاتر محصول. وقتی که شما گوشت در فریزر خانه قرار می دهید مدت زیادی طول می کشد تا منجمد شود ،  در نتیجه در فریزر خانگی نمی توانید گوشت را دو ماه نگهداری کنید.

اگر این کار انجام شود و بعد از دو ماه گوشت را بپزید واقعا قابل خوردن نیست . وقتی که زمان خنک کاری کم می شود بافتهای گوشت سریع منجمد شده و مهمتر از این دمای مرکز گوشت به حدود ۱۵- °c می رسد.

اگر زمان زیاد باشد و سطح گوشت منجمد شود، مرکز آن نمی تواند از -۷ درجه سانتیگراد پائینتر برود چون سطح خارجی آن تبدیل شده به یخ و یخ خودش عایق است. وقتی که گوشت در تونل منجمد شد در دمای نگهداری ۱۸- درجه قرار میگیرد.

اگر انجماد در تونل به درستی انجام شده باشد و بعد در سردخانه نگهداری قرار گیرد . زمان نگهداری آن نیز محدود است و در مراجع داده شده است اما این زمان خیلی طولانی نیست.

زمان انجماد محصولات در تونل انجماد

تونل انجماد

سیستم خنک کنندگی با هر مبردی که باشد ، فریون یا آمونیاک، زمان خنک کاری هیچ فرقی نمی کند .

وقتی که زمان خنک کاری را کم می کنیم یعنی بار برودتی که کمپرسور و سیستم برودتی باید جبران کنند زیاد می شود و با مبرد آمونیاک می توان با دستگاههای کوچکتری این کار را کرد چون خواص ترمودینامیکی آمونیاک فوق العاده بالا است.

در سیستم تبرید ساده (DX) نمی توان از آمونیاک استفاده کرد بنا بر چند مشکل . البته چیلر آب با طراحی خاص ساخته شده است اما برای دماهای پائین امکان ندارد .

اولین مشکل روغن آن است . روغن از آمونیاک مایع سنگین تر است و زیر آن قرار میگیرد در نتیجه در اواپراتور مشکل برگشت روغن داریم.

دوما بدلیل خواص بالای آمونیاک دبی بسیار کمی می تواند ظرفیت بالائی بدهد (یک هفتم دبی R22) . در نتیجه شیر انبساط نمی تواند با سوپر هیت معمولی پایدار کار کند و تیاز به سوپر هیت بالائی دارد.

با بیشتر کردن سوپر هیت دمای تخلیه آمونیاک از کمپرسور بسیار بالا می رود و باعث گرم شدن کمپرسور می شود . این دلایل باعث می شود که نتوان از آمونیاک در سیستم معمولی تبرید استفاده کرد.

سیستمی داریم به نام Liquid Circulation که آمونیاک در این سیستم استفاده می شود . در این سیستم مایع آمونیاک توسط پمپ سیرکوله می شود. برای این سیستم منبع کاملی برای طراحی در دنیا وجود ندارد و هر شرکتی یا شخصی طراحی خاص خود را انجام می دهد

راهنمای انتخاب دستگاه ها، طراحی و ساخت سردخانه‌ها

امروزه از تبرید در سطح وسیعی جهت  تهیه و نگهداری مواد غدایی و انواع میوه‌جات استفاده می‌شود و برای این منظور ایجاد سردخانه‌های مختلف در شهرها و مجتمع‌های مسکونی بزرگ اجتناب ناپذیر گردیده و ابعاد کوچک نیز در فروشگاه‌ها و حتی منازل از انواع فریزرها و یخچال‌ها استفاده می‌گردد.از آنجاییکه یکی از وظایف متخصصین تبرید بخصوص مهندسین بوران طرح و محاسبه و انتخاب دستگاههای سردکننده از جمله سردخانه‌ها بوده و حتی آشنایی با نحوه ساخت و برآورد آنها نیز برای مهندسین تاسیسات ضروری می‌باشد.

در این مقاله سعی شده علاوه بر آشنایی با روش محاسبه دستگاههای سردکننده مثل کمپرسور و کندانسور و اواپراتور شما دوستان را با طرح انواع سردخانه‌ها و انتخاب صحیح دستگاهها مورد نیاز آشنا کرد.

نکته‌ای که لازم به ذکر می‌باشد این است که در این مقاله به محاسبات سردخانه‌ها با فرض مسئله و معلوم نبودن ابعاد یک سردخانه و مقدار و نوع محصول ورودی و مدت نگهداری آن ، حتی با تعیین درجات حرارت داخل و خارج و رطوبت نسبی مجموع بارهای سرمایی را محاسبه نموده و قدرت و ظرفیت دستکاهها ( کمپرسور ، کندانسور ، اواپراتور ) را تعیین می‌کردیم در صورتی که در عمل قضیه برعکس می‌باشد یعنی یک مهندس طراح با اطلاع از نوع محصولات سردخانه و تعداد ساکنین شهرکی که سردخانه برای آنها ساخته می‌شود اقدام به طرح و محاسبه می نمایید.

به این ترتیب که اول مصرف سرانه محصولاتی را که قرار است در سردخانه نگهداری شوند بوسیله آمار موسسات مسوئل و حتی آمارگیری از خانواده‌ها تعیین نموده و با اطلاعات از روش و مدت نگهداری آنها حجم محصولات را تعیین و با توجه ضرایب حجم که برای محصولات مختلف متفاوت است حجم هر یک از اتاق‌های سردخانه و در نتیجه ابعاد آنها را بدست آورده و پس از تعیین انواع عایق‌ها و نوع مصالح ساختمانی و سایر سطوح اقدام به محاسبه بار سرمائی نموده و بالاخره ظرفیت دستگاههای مورد نیاز و قطر لوله‌ها و سایر مجهولات را مشخص می‌نماییم.

لازم به ذکر است که در بعضی مواقع بدون توجه به روش فوق سردخانه‌ها به عنوان محل نگهداری انواع گوشت و یا میوه جات مختلف با تناژ معین ساخته می‌شوند.

انتخاب دستگاههای سرد‌کننده

·        انتخاب اواپراتورها

اواپراتورها ار عامل جذب حرارت در سردکنندها بوده و بمنظور سردکردن هوا در داخل سردخانه‌ها نصب می‌گردند، در اینجا بعنوان اولین عضو مورد بحث قرار می‌گیرد.

نکاتی که می‌بایست قبل از محاسبه اواپراتورها در نظر گرفت عبارتنداز:

  1. اواپراتور با همکاری سایر اعضا تشکیل دهنده سردخانه‌ها ، زمانیکه دستگاه کار می‌کند حرارت محیط خود را جذب و ایجاد سرما می‌نماید. به عبارت دیگر گرمای محصولات و هوای داخل سردخانه که آنرا Cooling load می‌نامند بوسیله اواپراتور جذب و به خارج دفع می‌کند.
  2. با توجه به این که اواپراتور در ۲۴ ساعت معمولا بین ۱۴ الی ۲۰ ساعت کار می‌کند می‌بایستی ظرفیت آن به حدی باشد که بار سرمائی ۲۴ ساعت را تامین نماید.

 

  1. ظرفیت اواپراتورها به عوامل زیر بستگی دارد:

درجه حرارت سردخانه – درجه حرارت مبرد – حجم داخلی سردخانه

  1. در صورتی که درجه حرارت نهایی سردخانه کمتر از۳۰باشد برفک زدن لوله‌های اواپراتور اجتناب ناپذیر بوده و باید با ایجاد یک سیستم برفک زدایی Defrosting  مشکل برفک را حل کرد.

 

  1. ظرفیت اواپراتورهای ساخته شده معمولا از کاتالوگ مشخصات کارخانه‌سازنده بدست می‌آید و عوامل زیر روی ظرفیت اثر مستقیم دارند:
  • طریقه جریان هوا روی اواپراتور
  • شرایط برفک زدن اواپراتور و روش دیفراست آن
  • رطوبت هوا
  1. با توجه باینکه نوع و شکل پره‌ها ، فاصله پره‌ها نسبت به هم و مسائل دیگر از عواملی است که دستیابی به جواب صحیح را مشکل می‌نمایند ولی از آنجایی که کارخانجات‌سازنده با آزمایش و تحقیقات آزمایشگاهی خود ظرفیت اواپراتورهای ساخته شده را با شرایط مختلف تعیین می‌کنند میتوان در انتخاب اواپراتور از کاتالوگها استفاده کرد البته باید توجه داشت که با تغییرشرایط اواپراتور ظرفیت آن نیز تغیر خواهد کرد.
  2. بمنظور انتخاب اواپراتور مناسب از کاتالوگ کارخانه‌سازنده کافیست که بارسرمایشی محاسبه شده اطاق باضافه اختلاف درجه حرارت مبرد و هوای اطلاق را داشته باشیم که در نتیجه مدل و سایر مشخصات اواپراتور از قبیل مقدار هوادهی – سرعت هوا – قدرت الکترومتور فن و دور موتور و … از کاتالوگ بدست می‌آید.
  3. از جدول مشخصات هوا در تعیین شرایط هوای عبوری در تهویه مطبوع بسادگی میتوان استفاده کرد.
  4. جدول زیر اختلاف بین درجه حرارت هوای داخل سردخانه را با میانگین درجه حرارت ماده مبرد نسبت به رطوبت‌نسبی مورد نظر در سردخانه را تعیین می‌کند.
   اختلاف درجه  به حرارت  (°c)     رطوبت نسبی به درصد
۶٫۶

۷٫۷

۸٫۸

۱۰

۷۰ تا ۷۵

۷۶ تا ۸۰

۸۱ تا ۸۵

۸۶ تا ۹۰

 

اواپراتور 

 

·        محاسبه و انتخاب کندانسورها و واحد تقطیر

 

  1. کندانسور که عامل دفع حرارت جذب شده در سیستم‌های تبرید می‌باشد، حرارت را بوسیله‌ی هوا یا آب از سیستم خارج می‌نماید و بر حسب اینکه سیال خنک کننده هوا یا آب باشد بنام کندانسور‌هوایی یا آبی نامیده می‌شود.
  1. مقدار حرارت دفع شده در کندانسور با اختلاف آنتالپی‌های مبرد ورودی و خروجی و مقدار مبرد جریانی نسبت مستقیم دارد که میتوان به صورت فرمول زیر آنرا بیان کرد.

H = W ( h2-h1 )

که در آن :

H = مقدار حرارت دفع شده از کندانسور بوسیله آب یا هوا BTU \hr

w= مقدار مبرد جریانی در کندانسور   lb\hr

h 2= آنتالپی مبرد ورودی به کندانسور    BTU \hr

h 1= آنتالپی مبرد خروجی از کندانسور   BTU \hr

  1. مقدار دبی سیال خنک‌کننده که هوا با آب باشد از رابطه زیر بدست می‌آید.

W w = H \ C(t o – t i)

که در آن :

W w = دبی سیال خنک‌کننده بر حسب   lb\hr

H= مقدار حرارت دفع شده در کندانسور برحسب                                        BTU \hr

t o= درجه حرارت سیال خروجی خنک‌کننده از کندانسور به      °f

t i= درجه حرارت سیال ورودی خنک‌کننده از کندانسور به      °f

C= گرمای ویژه سیال خنک‌کننده BTU \hr .°f

  1. از لحاظ انتخاب کندانسور همان طوری که قبلا نیز گفته شده است معمولا کندانسورها همراه با کمپرسورهای معادل خودشان یکجا و به نام واحد تقطیر به بازار عرضه می‌شوند ، یعنی کمپرسور و کندانسور روی یک شاسی سوار شده و کلیه اتصالات بین آنها نیز از طرف کارخانه سازنده انجام می‌گردد.

پس در انتخاب آنها که بر اساس ظرفیت محاسبه شده صورت خواهد گرفت دو عامل زیر را باید در نظر گرفت.

  • فشار مکش
  • درجه حرارت متوسط تقطیر

استاندارد انبار و سردخانه مواد غذایی

انبار مواد غذایی

یکی از عوامل کارایی انسانی، تامین غذای سالم وکافی است. به همین جهت نگهداری مواد غذایی طبق اصول بهداشتی و فنی از پایه های بهداشت عمومی و پیشگیری از بروز بیماریهای مختلف وجلوگیری از اتلاف مواد غذایی محسوب میشود. برای رسیدن به این هدف تطبیق انبارهای نگهداری مواد غذایی( سردخانه ) با اصول استاندارد ضروری می باشد.

محل انبار

انبار مواد غذایی میبایست در محلی نزیک سالن پخت، ترجیحا در طبقه همکف آشپزخانه و یا در طبقه زیرین آن واقع شود تا کلیه اجناس مورد نیاز بر حسب میزان مصرف به صورت روزانه یا هفتگی از انبار کل تحویل و در انبار روزانه مواد غذایی طبق اصول صحیح انبارداری ذخیره شود.

نور انبار

انبار مواد غذایی میبایست از نور کافی و مناسب برخوردار باشد. استفاده از لامپهای فلورسنت به علت مصرف پایین آنها مناسب است. ضمناٌ از تابش مستقیم نور خورشید به اجناس موجود در انبار باید جلوگیری نمود.

دمای انبار

انبار مواد غذایی باید داری تهویه و کولر بوده تا هوای گرم داخل انبار که از اکسیداسیون مواد داخل آن ایجاد میشود خارج گردد. درجه حرارت محیط نباید بیشتر از ۱۵ درجه سانتیگراد باشد. انبار باید مجهز به ترمومتر بوده و انباردار موظف است همواره دمای انبار را تا ۱۵ درجه سانتیگراد حفظ نماید. تهویه انبار میبایست طوری باشد که حداقل در یک ساعت ۱۰ بار هوای آن عوض شود و از هوای خشک و خنک برخوردار باشد.

نکته قابل توجه این است که تعبیه هواکش باید مناسب ومتناسب با مساحت وفضای موجود باشد(پشت قاب هواکش باید به توری نمره ریز (نمره ۱۶)، ضدزنگ و قابل شستشو مجهز باشد) وهوای انبار عاری از رطوبت زیاد وعاری از بو باشد.

کف، دیوار و سقف انبار

دیوارهای انبار باید تا ارتفاع ۲ متر کاشی یا سرامیک باشد. به عبارت دیگر دیوار مقاوم وقابل شستشو و غیر قابل نفوذ برای موجودات موذی باشد. کف انبار باید از جنس مواد قابل شست و شو مانند سنگ، سرامیک یا موزاییک باشد. کف انبار باید کفشوی داشته باشد و در پوش آن توری داشته باشد. سقف انبار باید دارای رنگ آمیزی روغنی به رنگ روشن باشد.

پالت و قفسه بندی انبار:

  •  در انبار مواد غذایی میبایست قفسه بندی به تعداد کافی وجود داشته باشد. معمولا قفسه ها را به طور موازی و پشت سر هم قرار میدهند و فاصلهای به اندازه ۵ / ۱-۲ / ۱ متر جهت عبور و مرور و حمل و نقل کالا در بین قفسه ها در نظر میگیرند.
  •  ارتفاع قفسه ها و کف انبار در حدود ۴۰ الی ۴۵ سانتیمتر میباشد.
  •  مواد چیده شده میبایست حداقل ۳۰ سانتیمتر تا دیوار فاصله داشته باشد.
  •  فاصله مواد چیده شده تا سقف باید کمتر از از کف باشد.
  • پالتها یا قفسه بندی ها باید از جنس فلزی یا پلاستیک فشرده و قابل شستشو باشند.
  • پالتهای ضد زنگ (فلز گالوانیزه)، مشبک و محکم جهت نگهداری مواد غذایی به تعداد کافی و متناسب با مواد موجود در انبار وجود داشته باشد و کلیه مواد باید روی پالت قرار داشته باشند.

در و پنجره انبار

درب انبار میبایست مجهز به توری فنردار ضد زنگ باشد و در صورت وجود پنجره در انبار، کلیه پنجرههای موجود باید با توری نمره ریز (نمره ۱۶ ) پوشانده شوند.
بهتر است برای جلوگیری از نفوذ حشرات موذی در کلیه دربهای ورودی انبار از پرده هوا استفاده شود. دربها باید مجهز به فنر یا درببند پنوماتیک باشد و خود به خود بسته شوند.

 سیستم first out- first in

  •  به منظور اجرای این سیستم در انبارهای محلهای طبخ غذا، میبایست چیدمان مواد غذایی به نحوی باشد که موادی که دیرتر وارد انبار میشوند، دیرتر از سایر مواد موجود در انبار نیز مورد استفاده قرار گیرند. همچنین انباردار موظف است به مدت ماندگاری مواد غذایی توجه کافی داشته باشد و مواد را به ترتیب تاریخ تولید و انقضاء مصرف نماید.
  • انبار معمولاً یک نفر مسئول به نام انباردار و با توجه به ظرفیت و حجم کار تعدادی کمک انباردار (طبق استاندارد نیروی انسانی)
    و چند نفر کارگر دارد. مسئول انبار مواد غذائی لازم است به فنون انبارداری مواد غذایی آشنایی داشته و عوامل دخیل در فساد مواد غذایی را بشناسد.
  • پیش بینی برق اضطراری برای انبارهای مواد غذایی به دلیل حساسیت مواد غذایی نسبت به تغییر در شرایط محیطی، ضروری و لازم میباشد.

فضای مورد نیاز

جهت احداث انبار به ازای نگهداری هر ۱ تن مواد غذایی، حداکثر ۴ متر مکعب فضا در نظر گرفته میشود.

سردخانه های مواد غذایی

یکی از راه های مهم و موثر نگهداری غذا استفاده از سرما است. گسترش صنعت انجماد و سرما در بهبود و تامین وضع غذا و تغذیه کمک فراوانی مینماید. شناخت و کاربرد این صنعت برای نگهداری مواد غذایی مختلف برای تمام کسانی که به نحوی با بهداشت و تولید غذا در ارتباط میباشند امری است ضروری که باید به آن بهای زیادی داده شود و برای رسیدن به این هدف میبایست کلیه سردخانه های نگهداری مواد غذایی با استانداردهای مربوطه تطبیق داده شوند.

موقعیت محل سردخانه

زمینی که سردخانه در آن ساخته میشود میبایست دارای زهکشی خوب و برای احداث ساختمان مناسب باشد به طوری که به خوبی بتواند سنگینی یک ساختمان بزرگ و وزین را تحمل نماید و آب در سطح آن جمع نشود.

سردخانه های مواد غذایی

  • سردخانه زیر صفر با حداکثر درجه برودت ۱۸ – درجه سانتیگراد.
  •  سردخانه ای به عنوان پیشخوان با درجه برودت صفر درجه سانتیگراد جهت نرم کردن گوشت منجمد شده برای مصرف روزهای بعد.
  • سردخانه بالای صفر مخصوص ذخیره میوهجات، سبزیجات و صیفیجات و … با درجه برودت ۴ تا ۷ درجه سانتیگراد
  •  سردخانه بالای صفر جهت نگهداری مواد غذایی که لازم است قبل از طبخ در یخچال نگهداری شود سردخانه دیگری نیز با همین مشخصات جهت نگهداری مواد غذایی پخته و نیم پز پیشبینی میگردد.
  • در مراکزی که آمار پخت غذای آنها کمتر از ۱۰۰ پرس در روز میباشد ممکن است از فریزرهای صندوقی و یخچال های ایستاده به جای سردخانه های زیر صفر و بالای صفر استفاده شود.

نور سردخانه

سردخانه میبایست از نور کافی و مناسب برخوردار باشد. استفاده از لامپهای فلورسنت به علت مصرف پایین آنها مناسب است. سردخانه میبایست از نور طبیعی مصون باشد.

دمای سردخانه

درجه برودت سردخانه ها میبایست از بیرون قابل کنترل بوده و تابلوی کنترل کاملاً در دید فرد مسئول باشد. مسئول مربوطه موظف است روزانه دوبار درجه برودت سردخانه ها را طبق استاندارد گفته شده، کنترل کند. ترجیحاً در سردخانه های مواد غذایی میبایست از تونل انجماد استفاده شود.

ضمناً وسایل برودتی با توجه به نیاز و بازده سالن پخت و فضای سردخانه انتخاب میشوند. دستگاه های برودتی و خنک کننده باید به طور مرتب کنترل و بازدید شوند و مسئول فنی مربوطه از سالم بودن آنها اطمینان کامل داشته باشد.

 

کف، دیوار و سقف سردخانه

کف، دیوار و سقف سردخانه میبایست از جنس قابل شستشو مانند فلز گالوانیزه، ضد زنگ و کاملاً ایزوله باشد که بتوان به راحتی نظافت نمود.

پالت و قفسه بندی سردخانه

  •  سردخانه ها باید بر حسب نوع استفاده پالتبندی گردند و قسمت زیر پالتها و پشت قفسه ها کاملاً قابل شستشو باشد و گذاشتن مواد غذایی در کف سردخانه ممنوع است. ضمناً پالتها میبایست از جنس قابل شستشو و ضد زنگ باشند.
  •  فاصله ارتفاع قفسه ها و کف سردخانه در حدود ۴۰ الی ۴۵ سانتیمتر باشد. مواد چیده شده باید حداقل ۳۰ سانتیمتر تا دیوار فاصله داشته باشند و فاصله مواد تا سقف کمتر از کف باشد.
  •  فاصله لازم بین قفسه ها باید ۵ / ۱ – ۲ / ۱ متر باشد.

بهداشت سردخانه

  •  برای ورود به سردخانه باید از کفشهای ورود به سردخانه استفاده کرد و از این کفش نباید در قسمتهای دیگر آشپزخانه استفاده شود. این امر باعث جلوگیری از انتقال آلودگی از قسمتهای مختلف آشپزخانه به داخل سردخانه خواهد گردید.
  •  برای جلوگیری از نفوذ حشرات موذی بهتر است که در کلیه ورودی های سردخانه از پرده هوا استفاده شود.
  •  لازم است جداسازی غذای خام از پخته در سردخانه صورت گیرد.
  •  پیشبینی برق اضطراری برای سردخانه های مواد غذایی به دلیل حساسیت مواد غذایی در برابر تغییرات دما و شرایط محیطی لازم و ضروری میباشد.
  •  نظافت و بهداشت سردخانه باید به طور مرتب انجام شده و نظارت شود.

فضای مورد نیاز

جهت احداث سردخانه به ازای نگهداری هر ۱ تن مواد غذایی، حداکثر ۴ متر مکعب فضا در نظر گرفته میشود.
برای مثال ابعاد سردخانههای مختلف یک آشپزخانه با آمار پخت ۲۰۰۰ غذا در روز به شرح ذیل میباشد:
الف- سردخانه جهت نگهداری سبزیجات خام از قبیل سیبزمینی، پیاز، هویج و …
۴۲ = ۸ / ۲ × ۶ × ۵ / ۲ عرض × طول × = ارتفاع
ب- سردخانه جهت نگهداری لبنیات
۴۲ = ۸ / ۲ × ۵ × ۳ عرض × طول × = ارتفاع
ج- سردخانه به منظور نگهداری غذاهای آماده و نیمهپز جهت مصرف روز بعد:
۵ / ۳۸ = ۸ / ۲ × ۵ / ۵ × ۵ / ۲ عرض × طول × = ارتفاع
چون سردخانه های فوق همه بالای صفر بوده و معمولاً درجه حرارت آنها بین ۷ – ۴ درجه سانتیگراد میباشد. بنابراین اکثر غذاها را میتوان به مدت کوتاه در این درجه حرارت نگهداری کرد.
د- سردخانه کوچک زیر صفر تا صفر درجه
۸ / ۱۶ = ۸ / ۲ × ۳ × ۲ عرض × طول × = ارتفاع
ه- سردخانه زیر صفر
۴ / ۵۰ = ۸ / ۲ × ۶ × ۳ عرض × طول × = ارتفاع

ظرفیت وزنی کالا در سالنهای انجمادی (زیر صفر)

ظرفیت وزنی: منظور از ظرفیت وزنی هر سالن برای هر کالا وزن آن مقدار کالای مورد نظر است که میتوان با دسترسی مناسب در حجم مفید سالن مورد نظر چید. لزوماً باید ظرفیت هر سالن برای مواد غذایی نگهداری شده تناسب داشته باشد.

ظرفیت وزنی کالا در سالنهای انجمادی (زیر صفر)

[table id=63 /]

حجم لازم بر حسب متر معکب برای نگهداری یک تن کالا در بسته بندیهای مختلف

[table id=64 /]

*توجه: حضور مسئول فنی در سردخانه جهت کنترل کلیه امور مربوط به سردخانه ضروری میباشد و مسئول فنی لازم است به فنون انبارداری مواد غذایی نیز آشنایی کامل داشته و عوامل دخیل در فساد مواد غذایی را بشناسد.

روش چیدن کالا در سالنهای سردخانه

در مورد روش چیدن کالا در سردخانه توجه به نکات زیر ضروری است:

  گردش هوا

به منظور تامین گردش مناسب هوا فواصل زیر باید رعایت گردد:

  •  فاصله پالتها از جدارههای سالن نگهداری حداقل ۲۰ سانتیمتر باشد.
  •  فاصله بین پالتها حداقل ۱۰ سانتیمتر باشد.
  •  فاصله پالتها از سقف باید به گونهای باشد که سطح رویی کالاهای چیده شده پایینتر از سطح زیرین بادزنها باشد. در صورت زیاد بودن ارتفاع سالنهای سردخانه حداکثر تعداد باکس پالتهایی (باکس پالت عبارتست از نوعی قفسه پایه دار به منظور گذاشت و برداشت مواد غذایی)که روی هم چیده میشود با توجه به خصوصیات باکس پالتها و نوع کالاهایی که در آن قرار داده میشود باید طوری باشد که هیچگونه خطر ریزش باکس پالتها یا اشکال در جابجایی آنها به وجود نیاید.

 خالی گذاشتن زیر تجهیزات سرمازا

زیر تجهیزات سرمازا به دلیل زیر نباید کالایی چیده شود:

  • جلوگیری از ضایعات احتمالی ناشی از برفک زدایی
  •  دسترسی آسان مسئول فنی به تجهیزات سرمازا
  •  امکان حرکت لیفت تراک (دستگاه مخصوص جابجایی و چیدن کالاهای مورد نگهداری در سردخانه)

 دسترسی آسان جهت کنترل کیفی کالا

  •  به منظور دسترسی آسان جهت کنترل کیفی کالا از نظر ماندگاری و حفظ ارزش غذایی و غیره باید راهروهایی پیشبینی گردد. برای این منظور دو روش پیشنهاد میشود.
  •  دسترسی کم – یک راهرو با عرض ۷۰ سانتیمتر در وسط سالن عمود بر راهروی ارتباطی خارج سالن و یک راهرو با عرض حداقل ۵۰ سانتیمتر در عقب سالن منظور میشود. در هر صورت نباید بیش از شش ردیف باکس پالت بدون راهرو در کنار هم چیده شود.
  •  دسترسی زیاد – بین هر دو ردیف باکس حداقل ۵۰ سانتیمتر فاصله و یک راهرو با عرض حداقل ۵۰ سانتیمتر نیز در انتهای سالن منظور میشود. این روش برای کالاهایی است که به بازدید گسترده و مکرر نیاز دارند.

خارج کردن کالا به ترتیب ورود (first in-first out)

برای امکان خروج کالا به ترتیبی که وارد شده باید راهرویی در مقابل در ورودی سالن منظور نمود که عرض آن با توجه به حرکت لیفت تراکم حداقل ۲۲۰ سانتیمتر باشد.

جدول مساحت انبار و سردخانه

[table id=65 /]

شیر برقی کستل (Castel Solenoid Valve)

شیر برقی وسیله ای است که برای باز و بسته کردن مسیر مایع مبرد در اثر فرمان ترموستات به کار می رود. شیر برقی از یک سیم پیچ (کویل الکتریکی)، یک مغزی فلزی و بدنه تشکیل شده است. 

شیرهای برقی در دو نوع کلی باز و بسته تقسیم بندی می شود. در حالت بسته (Normally Closed) در اثر تحریک سیم پیچ به وسیله انرژی الکتریکی، شیر به حالت باز در می آید. در حالت باز(Normally Open) در اثر تحریک سیم پیچ به وسیله انرژی الکتریکی، شیر به حالت بسته در می آید…

محل نصب شیر برقی کستل  (Castel) در سیکل تبرید کجاست؟

در یک سیکل تبرید عموما شیرهای برقی در خط مایع بین سایت گلس و شیر انبساط ، خط مکش و خط دهش نصب می شود.

نحوه کارشیر برقی کستل (Castel) چیست؟

وقتی که دمای فضای مورد نظر به اندازه کافی خنک شد پلاتین ترموستات باز شده، انرژی الکتریکی شیر برقی، قطع می شود. در حالی که کمپرسور کار می کند، شیر برقی مسیر مبرد را می بندد. فشار در سمت کم فشار سیستم کاهش یافته و تمام مایع مبرد باقی مانده تبخیر می شود. وقتی که فشاردراواپراتورتقریبا به صفر رسید کلید فشاری عمل کرده و کمپرسور را خاموش می کند.

واحد فروش شرکت یکتا سرمایش قطب شمال

برای سفارش و کسب اطلاعات بیشتر در مورد سفارش و خرید محصولات کستل کافیست با دایره فروش شرکت یکتا سرمایش قطب شمال تماس حاصل فرمایید.

شماره دفتر تهران: ۰۲۱۴۴۵۳۱۲۸۰

تلفکس دفتر تهران: ۰۲۱۴۴۵۹۱۵۵۳

شماره تلفن همراه: ۰۹۱۲۹۳۰۹۲۰۰

انواع شیر برقی کستل  (Castel) 

شیر برقی های شرکت کستل در ۸ مدل طراحی و ساخته می شود.

شیر برقی بسته

شیر برقی بسته شرکت کستل (Castel) دارای ۱۱ مدل اصلی بوده  و برحسب کد قطعه معرفی می شوند.

[table id=33 /]

ویژگی های شیرهای  برقی بسته کستل (Castel)

قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه مطبوع که مبردهای زیر استفاده می شود:

[table id=34 /]

شیر برقی بسته دما بالا

ویژگی های شیر برقی بسته دما بالا کستل (High Temperature Normally Closed Solenoid Valves)

قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه مطبوع که در دمای بالا کار می کنند.

قابلیت کاربرد در سیستم هایی که مبرد آن به صورت زیر می باشند :

[table id=35 /]

شیر برقی بسته پالسی

قابلیت کاربرد در سیکل هایی که در فرکانس بالا برای دوره کوتاه نیاز به حفظ دمای تنظیم شده مایع مبرد دارد.

ویژگی های شیر برقی بسته پالسی (Normally Closed Pulse Solenoid Valves)

قابلیت کاربرد در سیستم هایی که مبرد آن به صورت زیر می باشند : 

[table id=36 /]

شیر برقی باز

قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه مطبوع

ویژگی های شیر برقی باز (Normally- Open Solenoid Valves)

قابلیت کاربرد در سیستم هایی که مبرد آن به صورت زیر می باشند : 

[table id=37 /]

شیر برقی بسته برای مبردهای HC

قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه  مطبوع که  با مبرد HC کار می کنند. 

ویژگی های شیر برقی بسته برای مبردهای HC (Normally Closed Solenoid Valves For HC Refrigeration )

[table id=38 /]

شیر برقی بسته برای مبرد R744

شیر برقی کستل ـ معمولا بسته برای مبرد دی اکسید کربن قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه مطبوع که با مبرد R744 کار می کنند.

ویژگی های شیر برقی بسته برای مبرد R744 (Normally Closed Solenoid Valves For R744 Refrigeration )

[table id=39 /]

شیر برقی بسته با تائیدیه Ul

شیر برقی کستل – معمولا بسته با تاییدیه UL قابلیت کاربرد در همه سیستم های تبرید تجاری، صنعتی و تهویه  مطبوع 

ویژگی های شیر برقی بسته با تائیدیه UL (Normally Closed Solenoid Valves, UL- approved )

قابلیت کاربرد در سیستم هایی که مبرد آن به صورت زیر می باشند : 

[table id=40 /]

شیر برقی بسته با کاربرد صنعتی

شیر برقی صنعتی کستل قابلیت کاربرد در پلنت های صنعتی ای است که در سیال آن آب، هوا، خنک کن ثانویه (محلول گلایکول و آب)، روغن های سبک (سوخت فسیلی) می باشد.

ویژگی های شیر برقی بسته با کاربردهای صنعتی (Normally Closed Solenoid Valves For Industrial Application)

[table id=41 /]

نصب سایت گلاس (Sight glass)

محل نصب سایت گلاس در خط اصلی مایع و بطور معمول بعد از فیلتردرایر و قبل از سلونوئیدوالو می‌باشد. ترتیب قرار گرفتن آن (بعد یا قبل از هر یک از اجزا) اختیاری است اما دقت شود که سایت گلاس حتما برروی لوله خط مایع اصلی نصب گردد.

گرفتن یک انشعاب از لوله اصلی (موازی با لوله اصلی) برای نصب سایت گلاس به‌روی آن، صحیح نمی‌باشد. بنابراین سایز آن نیز دقیقاً هم‌اندازه خط اصلی مایع در نظر گرفته می‌شود.

مقالات مرتبط با سایت گلاس را اینجا مطالعه نمایید

۱-    استفاده از سایت گلاس‌های دو رو (Double port) مناسب‌تر می‌باشد. این نوع سایت گلاس‌ها اجازه می‌دهند تا نور از طرف دیگر یا زیر سایت گلاس نیز وارد محفظه شود و این باعث می‌گردد تا کیفیت مایع‌مبرد به خوبی قابل‌روئیت باشد.

۲-    سعی گردد تا دمای سایت گلاس در هنگام جوشکاری دو سر آن، بالاتر از ۰C100 نشود. برای این منظور بهتر است از یک پارچه خیس در اطراف جوشکاری استفاده شود. همچنین بعد از جوش دادن یک سر، اجازه داده شود تا محل جوشکاری کاملا خنک گردیده و سپس اقدام به جوشکاری سر دیگر شود. در برخی مدل‌ها لازم است که در هنگام جوشکاری، لنز سایت گلاس برداشته شود(به کاتالوگ محصول مراجعه شود).

۳-    در مسیرهای طولانی لازمست تا قبل از شیرانبساط نیز یک سایت گلاس نصب شود، تا از طبیعی بودن وضعیت مایع اطمینان حاصل شود.

رسیور | receiver

رسیور :

هنگامی که از یک کندانسور تبخیری، کندانسور هوایی با یک کندانسور لوله در لوله، بدون زیر سردسازی (subcooler) استفاده می شود، لازم است تا مبرد تقطیر شده در مخزنی به نام دریافت کننده یا رسیور جمع آوری شود. رسیور همچنین می تواند تمام گاز مبرد موجود در سیستم را در وضعیت پمپ داون در خود نگهداری کند. رسیور معمولا یک مخزن فولادی کوچک است که دارای شیرهای قطع و اطمینان می باشد…

محل نصب رسیور و چگونگی عملکرد  :

رسیور روی خط مایع (قسمتی از سیکل تبرید که مبرد در فاز مایع قرار دارد) و بین کندانسور و فیلتر درایر نصب می شود. مخزن رسیور در تمام شرایط عملیاتی سیستم باید با مقداری مایع و مقداری گاز پر شود. رسیور در سیستم هایی کاربرد دارد که حجم اواپراتور در مقایسه با کندانسور زیاد باشد و محدوده عملکرد وسیعی موردنظر باشد و یا سیستم هایی که عملیات پمپ داون در آنها پیش بینی شده است.

رسیور همچنین می تواند به عنوان مخزن سرویس، جهت نگهداری مایع مبرد در هنگام انجام عملیات تعمیراتی روی اجزاء سیستم به کار برده شود. برخلاف اکثر سیستم ها، آن دسته از سیستم های تبرید که از اواپراتورهای هوا- مبرد (کویل های DX) در شرایط مختلف استفاده می کنند، اغلب نیاز به بکارگیری رسیور دارند :

هر چند که منافع زیادی در استفاده از رسیور وجود دارد، اما در بسیاری از سیستم ها دلایل محکمی برای اجتناب از آن ارائه شده است؛ به دلیل اینکه سیال مبرد در رسیور به صورت گاز- مایع می باشد، انجام عملیات زیر سردسازی یا به طور کلی منتفی است و یا بسیار ناچیز می باشد. این موضوع تفاوت مهمی بین سیستمهای شامل رسیور و سیستم های فاقد آن می باشد. به این ترتیب با وجود زیر سردسازی ناچیز، هر گونه افت فشار یا انتقال حرارت به مبرد باعث پدیده فلاش گاز یا تبخیر پیش از موعد مبرد خواهد شد. این بدان معنی است که شیر انبساط امکان انجام صحیح عملیات خود را از دست خواهد داد. در این گونه موارد برای دستیابی به زیر سردسازی جایگزین، یک زیر سردکننده مجزا پس از رسیور نصب خواهد شد.

جدا کننده روغن | Oil Seperator

همواره در گاز خروجی از کمپرسور مقداری روغن وجود دارد. مقدار روغن خروجی در کمپرسورهای پیچی بیشتر از سایر انواع کمپرسورها می باشد. جهت کاهش مقدار روغنی که از کمپرسور خارج شده و در کل سیستم به گردش درمی آید، از دستگاهی به نام جدا کننده روغن استفاده می شود .

تمام کمپرسورهای تبرید به جز کمپرسورهای سانتریفوژ، حاوی روغن هستند. این روغن جهت روانکاری اجزاء و تشکیل فیلم روغن بین اجزاء متحرک در حین فرآیند تراکم، استفاده می شود. روغن از جهت دستیابی به راندمان بالا در کمپرسورها حائز اهمیت است. اما روی انتقال حرارت در سیستم تاثیرات منفی به جا می گذارد.

لازم به یادآوری است که هیچ دستگاه جدا کننده روغن با راندمان ۱۰۰% وجود ندارد. این بدان معنی است که در طراحی کلیه سیستم ها باید برای فرآیند حرکت روغن در سیستم، تمهیدات کافی اندیشیده شود. جدا کننده روغن تنها می تواند باعث تاخیر در از کار افتادن سیستم تبریدی شود که ملزومات حرکت روغن در طراحی آن رعایت نشده است. حرکت روغن در سیستم (فرار روغن) اغلب هنگامی که سیستم تبرید در حالت بار جزئی (کمتر از ظرفیت ۱۰۰%) کار می کند، و سرعت حرکت سیال پایین است، می تواند سبب ایجاد مشکلاتی گردد. این مشکلات به خصوص در صورت استفاده پیاپی از سیستم در حالت بار جزئی، بروز خواهند نمود…


محل نصب و چگونگی عملکرد اویل سپراتور :

جدا کننده روغن روی خط فشار بالا، بین کمپرسور و کندانسور نصب می گردد. هنگامی که گاز فشار بالا وارد جدا کننده روغن می شود، از سرعت گاز کاسته می شود. این پدیده باعث می شود تا روغنی که به همراه گاز در حرکت است توسط فیلتر فلزی نصب شده در ورودی گرفته شود. روغن سپس به صورت قطراتی بر کف جدا کننده روغن خواهد ریخت. هنگامی که سطح روغن به حد مشخصی رسید، یک شیر شناور نصب شده در کف جدا کننده روغن باز شده و اجازه می دهد که فشار بالای موجود، روغن را به سمت کمپرسور برگرداند. به عنوان یک اقدام احتیاطی نهایی جهت اطمینان از عدم ورود روغن به سیستم، یک صافی در خروجی جدا کننده روغن نصب می شود.

نکته :

در سیستم هایی که دمای تبخیر در آنها بالاست، مانند سیستم های تهویه مطبوع، استفاده از جدا کننده روغن تنها در سیستم هایی که با کمپرسور پیچی کار می کنند، معمول می باشد. دلیل این موضوع آن است که مقدار روغن خارج شده از کمپرسورهای حلزونی و رفت و برگشتی بسیار ناچیز بوده و اثر چندانی روی عملکرد سیستم نخواهد داشت.

اما در سیستم هایی که با دمای تبخیر پایین کار می کنند، به دلیل افزایش شدید چگالی روغن، پدیده حرکت روغن تاثیرات قابل توجهی روی فرآیند انتقال حرارت خواهد گذاشت. به طور کلی می توان گفت که مساله حرکت روغن با افزایش چگالی روغن و کاهش چگالی گاز، تاثیرات بیشتری بر عملکرد صحیح سیستم خواهد گذاشت.

مقایسه و تفاوت کمپرسورها

تفاوت انواع کمپرسور چیلر، سردخانه و سیستم‌های سرمایش

کمپرسورها بسته به کاربرد می‌توانند در چیلر و سردخانه مورد استفاده قرار بگیرند. درچیلرها معمولا برای خنک سازی آب در ابعاد کوچک (ظرفیتی کمتر از ۲۰۰ تن) از کمپرسورهای اسکرال استفاده می‌شود. ظرفیت این کمپرسورها معمولا از ۲۰ تن شروع می‌شود. برای افزایش ظرفیت سیستم‌هایی که از کمپرسورهای اسکرال استفاده می‌کنند، باید تعداد کمپرسور را افزایش داد. ضعف این موضوع در این است که ظرفیت چیلر را تنها می‌توان به صورت پله‌ای افزایش داد و لزوما نمی‌توان به ظرفیت کاملا دلخواه رسید. اما مزیت این شیوه در این است که اگر یکی از کمپرسورها خراب شود، با اینکه ظرفیت سیستم کاهش پیدا می‌کند، اما سیستم به طور کامل قطع نمی‌شود.

به طور معمول حداکثر از ۶ کمپرسور ۳۰ تنی اسکرال در کنار هم استفاده می‌شود و برای ظرفیت‌های بیش‌تر باید از کمپرسورهای اسکرو استفاده کرد. چنین کمپرسورهایی می‌توانند تا ۵۰۰ تن ظرفیت داشته باشند. برای این کمپرسورها این قابلیت وجود دارد که می‌توان ظرفیت کاری آن‌ها را بین بازه ۲۰ درصد تا ۱۰۰ درصد تنظیم کرد و بنابراین می‌توان ظرفیت دلخواه را به طور دقیق به دست آورد. کمپرسورهای اسکرو بازده بالایی به نسبت دیگر کمپرسورهای معمول دارند اما صدایی که تولید می‌کنند از کمپرسورهای اسکرال بیش‌تر است.

کمپرسور دیگری که برای سیستم‌های سرمایش استفاده می‌شود، کمپرسور گریز از مرکز (سانتریفیوژ) است. با استفاده از پره‌های ورودی می‌توان ظرفیت این نوع از کمپرسور را تغییر داد. همچنین می‌توان از یک درایو فرکانس متغییر (VFD) برای تغییر سرعت پروانه کمپرسور استفاده کرد و به این ترتیب می‌توان ظرفیت کمپرسور را افزایش یا کاهش داد.

پرکاربردترین کمپرسور برای یخچال‌ها و فریزهای خانگی، آب سردکن‌ها و… ،کمپرسورهای پیستونی محسوب می‌شوند. برای مصارف خانگی، از کمپرسورهای پیستونی هرمتیک استفاده می‌شود و برای مصارف صنعتی، کمپرسورهای باز و نیمه هرمتیک استفاده می‌شوند. ظرفیت کمپرسورهای پیستونی از ۰٫۵ تن می‌تواند آغاز شود و تا ۱۵۰ تن نیز می‌تواند افزایش پیدا کند. درکمپرسورهای چند سیلندره، ظرفیت کمپرسور با استفاده از روشن و خاموش کردن سیلندرها تغییر پیدا می‌کند. مهم‌ترین مزیت کمپرسورهای پیستونی، قیمت پایین است که آن‌ها را برای مصارف خانگی مناسب می‌کند. البته این کمپرسورها سر و صدای زیادی تولید می‌کنند و مسائل روغن ریزی نیز در آن‌ها شایع است. درضمن معمولا کمپرسورهای پیستونی بازده پایین دارند و برای افزایش کارایی سیستم، باید از دیگر کمپرسورها استفاده کرد.

نمودار زیر کاربرد هر نوع کمپرسور و بازه ظرفیتی مناسب برای هر نوع کمپرسور را نمایش می‌دهد.

تفاوت کمپرسور هرمتیک، سمی هرمتیک و باز چیست؟

در کمپرسورهای هرمتیک، موتور و کمپرسور هر دو در یک محفظه استیل قرار گرفته‌اند و درواقع در داخل این محفظه پلمپ شده‌اند. در این صورت کمپرسور از خطر نشتی در امان می‌ماند ولی درصورت خرابی قطعات داخلی، قابل تعمیر نیست.

در کمپرسورهای سمی هرمتیک نیز مانند مدل‌های هرمتیک موتور و کمپرسور در داخل یک محفظه قرار می‌گیرند. اما این کار به نحوی صورت می‌گیرد که درصورت خرابی قطعات داخلی، امکان دسترسی به آن‌ها و تعمیر کردن‌شان وجود دارد.

سیستم‌های فشرده سازی باز مانند سیستم تهویه خودرو، بیش‌تر در معرض نشت هستند. در این کمپرسورها، روغن از نشت گاز جلوگیری می‌کند و درصورتی که کمپرسور برای مدت طولانی مورد استفاده قرار نگیرد، روغن بخار می‌شود و در محل‌های بسته شدن بدنه کمپرسور، نشتی به وجود می‌آید و بعد از مدتی سیستم باید دوباره شارژ شود.

طول عمر کمپرسورهای هرمتیک معمولا ۲ تا ۳ سال است (البته در مواردی می‌تواند تا بیش‌ از ۳ سال هم عمر کند) و پس از خراب شدن آن‌ها، باید با کمپرسور جدیدی جایگزین شوند. درحالی که نمونه‌های سمی هرمتیک طول عمری بین ۳ تا ۱۰ سال دارند که بسته به نوع استفاده، این مقدار می‌تواند به بیش‌ از ده سال نیز ادامه پیدا کند.

کمپرسورهای هرمتیک با اینکه معایب زیادی دارند، اما قیمت تمام شده سیستم را پایین می‌آورند. همچنین در مواردی که هزینه تعمیر به نسبت ارزش کمپرسور بیش‌تر می‌شود، استفاده از نمونه‌های هرمتیک به صرفه‌تر خواهد بود و جایگزینی یک نمونه جدید دردسر کمتری نسبت به تعمیر کمپرسور دارد.

تفاوت کمپرسور تک مرحله‌ای، دو مرحله‌ای و چند مرحله‌ای

[/vc_message]

بیش‌تر کمپرسورهایی که پیش از این به آن‌ها اشاره شد، در در دو نوع تک مرحله و چند مرحله‌ای ساخته می‌شوند. زمانی که گاز فشرده می‌شود، دمای آن افزایش پیدا می‌کند. مزیت استفاده از کمپرسورهای چند مرحله‌ای این است که به گاز اجازه می‌دهد در بین هر مرحله خنک‌‌ شود و درنتیجه این موضوع، بازده کلی سیستم افزایش پیدا می‌کند.

البته کمپرسورهای چندمرحله‌ای تنها برای افزایش بازده سیستم استفاده نمی شوند؛ در برخی از سیستم‌ها، برای افزایش زیاد فشار، دما به مقداری افزایش پیدا می‌کند که از محدوده تحمل قطعات داخلی کمپرسور خارج می‌شود و در این صورت، با چند مرحله‌ای شدن فرآیند فشرده‌سازی، می‌توان در بین مراحل، دمای گاز را کاهش داد.

همانطور که مشخص است، کمپرسورهای چند مرحله‌ای پیچیدگی بیش‌تری در طراحی دارند و درنتیجه قیمت کلی آن‌ها به نسبت کمپرسورهای تک مرحله‌ای بسیار بیش‌تر است. به همین دلیل کمپرسورهای تک مرحله‌ای برای مقیاس‌های کوچک و تغییر فشارهای کوچک، گزینه مقرون به صرفه‌تری محسوب می‌شوند.

آشنایی با کمپرسور اسکرو

کمپرسور اسکرو با استفاده از دو عضو دوار برای تراکم و رساندن حجم بالایی از گاز به دما و فشار بالا کاربرد دارد. به کمک دو مارپیچ دورانی نر و ماده، گاز در عین چرخش متراکم نیز می‌شود. بخار سرد مبرد در ورودی مکیده شده و بین رزوه‌های مارپیچ محبوس شده و در عین چرخش با دما و فشار بالا در خروجی، تخلیه می‌شود.

کمپرسور اسکرو بر اساس تعداد مارپیچ (تکی و دوقلو و چندتایی) تقسیم بندی می‌شود. همچنین کنترل ظرفیت در نوع اسکرو به کمک تغییر دور حاصل می‌شود

مزایای کمپرسور اسکرو

در مقایسه با کمپرسورهای پیستونی و اسکرال و روتاری، مزایای زیر برای کمپرسور اسکرو وجود دارد:

– ساختار ساده تر، قطعات کمتر، ظرفیت بالاتر، بازدهی بیشتر
– لرزش کمتر ناشی از حرکت مداوم و یکنواخت گاز همزمان با حرکت دورانی
– تنظیم بهتر ظرفیت بدون ایجاد شرایط ناپایدار که در مورد کمپرسورهای گریز از مرکز در برخی مواررد مشکل ساز است.
– حساسیت پایین به ورود مبرد به صورت مایع در کوتاه مدت. ( ولی ورود مایع در بلند مدت، قابلیت اطمینان را کاهش می‌دهد.)

محدودیت های کمپرسور اسکرو

کمپرسور اسکرو برای ظرفیت های کمتر از ۷۰ کیلووات (۲۰ تن تبرید) غیر قابل طراحی و ساخت است.

کاربرد کمپرسور اسکرو

کمپرسور اسکرو با کمپرسورهای بزرگ پیستونی و کمپرسورهای کوچک گریز از مرکز در بازار تهویه و سردخانه رقابت می‌کند و در تهویه و تبرید برای ظرفیت‌های ۷۰ تا ۲۶۰۰ کیلووات (۲۰ تا۷۵۰ تن تبرید) کاربرد داشته و در بازار موجود است.